به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

کشف تاریخی زیر یک مسجدجامع نوش‌آباد آران و بيدگل

تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۴۶۷۷۸

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، سرپرست هیأت گمانه زنی باستان شناختی در مسجد جامع نوش آباد شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان، درباره این کشف تازه گفت: با استناد به کتاب تاریخ قم که حسن بن محمد قمی آن را در سده چهارم هجری قمری نوشته، شهر نوش آباد را یکی از اکاسره (خسروهای) ساسانی ساخته، ضمن آن که ابن رسته در کتاب خود؛ الاعلاق النفیسه از نوش آباد به عنوان یکی از منزلگاه‌های میان ری و اصفهان در سده سوم هجری قمری نام برده، اما کهن‌ترین بنای نوش آباد، مسجد جامع این شهر است که به دوره سلجوقی تعلق دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رضا نوری شادمهانی با این یادآوری که آگاهی درباره سده‌های نخست اسلامی این شهر بسیار اندک است، افزود: به همین منظور برای آگاهی از تاریخ مسجد جامع، روند شکل گیری و توسعه تاریخی آن و تأسیس تاریخ استقرار در این شهر، پیشنهاد گمانه زنی باستان شناختی در کف ایوان شمالی، کف رواق غربی و جوار مناره سلجوقی ارایه شد که پس از موافقت پژوهشکده باستان شناسی و صدور مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عملیات گمانه زنی آغاز شد.
این باستان شناس افزود: خوشبختانه پس از ایجاد و حفر گمانه‌ها در مکان‌های پیش گفته، به آثار درخور توجهی که عبارتند از کشف دیوار چینه‌ای و آجری در گمانه یک، پدیدار شدن جرز خشتی، تنور و دیوار اندود شده با گچ در گمانه سه و به دست آمدن چاه تاریخی در گمانه دو، دست یافتیم.
سرپرست هیأت باستان شناسی همچنین این احتمال را مطرح کرد که وجود این بقایای معماری و شواهد باستان شناختی، چون قطعات سفال، شیشه و فلز حاکی از این است که در زیر مسجد کنونی بنا یا بنا‌های پیشاسلجوقی وجود دارند و در ادامه گفت: قطعه سفال‌ها که برای گاه نگاری این مسجد بسیار ارزشمند هستند می‌توان به قطعات سفال از نوع اسگرافیاتو (متعلق به قرن چهارم)، قطعات سفال متعلق به سده‌های نخست اسلامی، دو قطعه سفال نوشته (استراکا) و یک قطعه سفال ساسانی اشاره کرد.
نوری شادمهانی با بیان این نکته که سفال نوشته‌ها عمدتا از محوطه‌های ساسانی و اشکانی به دست می‌آیند و کشف این دو قطعه سفال نوشته در گمانه سه مسجد جامع نوش آباد بسیار حائز اهمیت است افزود: امیدوارم بزودی با کمک افراد کتیبه خوان بتوانیم مضمون این سفال نوشته‌ها را رمزگشایی کنیم.
این باستان شناس گفت: پس از به پایان رسیدن عملیات میدانی گمانه زنی هیأت کاوش، مستندنگاری یافته، ترسیم فنی بقایای معماری، تحلیل و تفسیر شواهد باستان شناختی و در نهایت تدوین گزارش را آغاز خواهد کرد.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: باستان شناختی سفال نوشته مسجد جامع قطعه سفال گمانه زنی نوش آباد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۴۶۷۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حیدرآباد؛ اصفهانی نو در قلب هندوستان

حیدرآباد هند با باغ‌هایی به سبک ایرانی و ساختاری شبیه به چهارباغ اصفهان، در سال ۱۵۹۱ در طول حکومت صفویه و توسط محمدقلی قطب‌شاهی بنا شد. این شهر تاریخی به‌واسطه شباهت‌های بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، حیدرآباد یکی از محبوب‌ترین شهرهای هند، یک مرکز گردشگری و شهری جذاب است که با سلسله‌ها، امپراتوری‌ها و تبادلات فرهنگی پیوند خورده است و خاستگاه آن را می‌توان به سلسله چالوکیا از سال ۶۲۴ تا ۱۰۷۵ پس از میلاد و به‌دنبال آن سلسله کاکاتیا بین قرن‌های دوازدهم و چهاردهم جست‌وجو کرد. این منطقه به قلعه‌ها و مسیرهای تجاری معروف است که آن را به مناطق مختلف هند وصل می‌کند.

تاریخچه و فرهنگ

حیدرآباد دارای فرهنگی متنوع و میراث فرهنگی غنی است. این شهر که توسط سلسله آصاف جاه‌ی اداره می‌شد، به شهر نظام‌ها معروف بود. پس از آن تحت سلطه مغول‌ها درآمد و شاهد تحولی اساسی در دیدگاه فرهنگی مردم خود بود. امروزه حیدرآباد به تاریخ غنی فرهنگی خود شناخته می‌شود و در دنیای معاصر شهری با ترکیبی از فرهنگ‌های منحصربه‌فرد و سبک زندگی مدرن است.

مردم حیدرآباد خوش‌برخورد، مهمان‌نواز و سخاوتمند هستند و در هر نقطه از شهر به گویش خاص خود سخن می‌گویند. آن‌ها در عین برخورداری از یک زندگی مدرن به‌شدت به باورهای سنتی خود پای‌بند هستند، بنابراین سبک زندگی آن‌ها ترکیبی از سنت و مدرنیته است.

حیدرآباد با افول امپراتوری مغول به‌عنوان مهم‌ترین مرکز فرهنگی هند شکوفا شد. مهاجرت هنرمندان نمایشی در سال ۱۸۵۷ فضای فرهنگی این شهر را بسیار غنی کرد. این مهاجرت با آمیختگی زبان‌ها، فرهنگ‌ها و مذاهب شمال و جنوب هند همراه بود که به هم‌زیستی سنت‌های هندو و مسلمان در آن منجر شد. اختلاط مذاهب همچنین منجر به برگزاری جشن‌ها و اعیاد مختلف در حیدرآباد شد.

موسیقی نیز هنر رایجی در این شهر است و ساکنان آن موسیقی مرفای شهری و دولاک که‌گیت (آوازهای خانگی مبتنی بر فولکلور محلی) و قوالی را به‌ویژه در عروسی‌ها، جشنواره‌ها و سایر رویدادهای جشن می‌نوازند. فستیوال‌های حیدرآباد بیشتر برای تشویق و توسعه موسیقی ترتیب داده می‌شود. این شهر فیلم‌هایی نیز به گویش محلی حیدرآبادی تولید می‌شوند و میزبان جشنواره‌های بین‌المللی فیلم مانند فستیوال کودک و جشنواره بین‌المللی فیلم حیدرآباد بوده است.

صنایع دستی

حیدرآباد به سبک نقاشی گلکوندا به‌عنوان شاخه‌هایی از نقاشی دکنی معروف است. سبک گولکوندا که در قرن شانزدهم ابداع شد، سبکی بومی است که تکنیک‌های خارجی را در هم می‌آمیزد و شباهت‌هایی به نقاشی‌های ویجایاناگارا در میسور دارد. استفاده قابل‌توجه از رنگ‌های طلایی و سفید درخشان به‌طور کلی در این سبک دیده می‌شود. سبک حیدرآباد نیز در قرن هفدهم پدید آمد و به‌شدت تحت‌تأثیر نقاشی‌های مغول است. در این سبک از رنگ‌های روشن استفاده می‌شود و بیشتر مناظر، فرهنگ، لباس‌ها و جواهرات منطقه به تصویر کشیده می‌شود.

غذاهای حیدرآبادی شامل طیف وسیعی از غذاهای برنجی، گندم و گوشت و استفاده ماهرانه از ادویه‌های مختلف در ترکیبی از غذاهای مغولی، عربی، فرانسوی، ایرانی و ترکی است. بریانی و حلیم حیدرآبادی نیز غذاهای نمادین این شهر هستند.

دیدنی‌های حیدرآباد

حیدرآباد به مکان‌های تاریخی‌اش شهرت دارد. این شهر میراث تاریخی غنی دارد و مملو از مکان‌های تاریخی است که خاطرات باشکوهی از دوران گذشته ارائه می‌دهند.

قلعه گلکوندا، حیدرآباد

قلعه گلکوندا یک شگفتی مهندسی و یکی از بهترین مکان‌های گردشگری حیدرآباد است. صدای کف زدن در نقطه‌ای زیر ورودی گنبد آنکه بلندترین نقطه قلعه است در فضای اطراف طنین‌انداز می‌شود. این قلعه باشکوه که روی یک تپه گرانیتی ساخته شده، دارای هشت دروازه، چندین معبد و مسجد، اصطبل، اتاق‌های سلطنتی و چهار پل متحرک است و معماری باشکوه و اهمیت تاریخی دارد.

چهارمنار

چهارمنار، نماد حیدرآباد، سازه‌ای مربع‌شکل از گرانیت، سنگ مرمر پودرشده، ملات و سنگ آهک است و به نرده‌ها، بالکن‌ها و تزئینات گچ‌بری خود شهرت دارد. این بنای یادبود در سال ۱۵۹۱ توسط محمدقلی قطب شاه، پنجمین پادشاه سلسله قطب شاهی، بنا به گزارش‌ها به عنوان اولین ساختمان در حیدرآباد، پایتخت جدید او ساخته و در طول سال‌ها به یک بنای تاریخی و نمادین از میراث شهر تبدیل شد.

چهار مناره این سازه با ۵۶ متر ارتفاع در چهار گوشه سازه اصلی قرار دارند. هر مناره دارای بالکن دوتایی است و ۱۴۹ پله برای رسیدن به طبقه بالایی آن وجود دارد. در طبقه بالای چهارطبقه چهارمنار یک مسجد وجود دارد. این سازه با یک تونل زیرزمینی که برای کمک به فرار پادشاهان و ملکه‌ها در هنگام حمله دشمن ساخته شده است به قلعه گلکوندا متصل می‌شود.

مقبره قطب‌شاهی

مقبره‌های قطب‌شاهی یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی حیدرآباد است و تقریباً ۸۵۰ متر با دروازه قلعه گلکوندا فاصله دارند. این مجموعه‌ها یک یا دو طبقه و دارای مساجد و مقبره پادشاهان قطب‌شاهی هستند. یک تابوت کتیبه‌دار طاق مرکز هر مقبره را می‌پوشاند. گنبدها در ابتدا دارای کاشی‌کاری سبز آبی زیبا بودند، اما امروزه تنها قطعاتی از آن‌ها باقی مانده است. ساختار مقبره‌ها متأثر از سبک‌های ایرانی، پاتان، دکن و هندو است.

مسجد مکه

مسجد مکه با ظرفیت ۱۰ هزار نفری بزرگ‌ترین مسجد هند است. این بنا در قرن هفدهم میلادی ساخته شده و نام خود را از مسجد جامع مکه گرفته است. آجرهای به‌کاررفته در طاق نمای مرکزی از خاک مکه ساخته شده است و سه نمای جذاب آن با طراحی بسیار عالی از یک سنگ گرانیت تراشیده شده‌اند که استخراج آن پنج سال طول کشیده است. این سازه به‌طور جامع طراحی شده و دارای نقوش گلی است که در سراسر مجموعه مسجد کشیده شده است. در ورودی حیاط نیز قبر مرمری حاکم اسف‌جاه قرار دارد.

کاخ چوماهلا

کاخ چوماهلا که در قرن هجدهم ساخته شد، مرکز حکومت سلسله آسف‌جاهی بود و بعدها به‌عنوان اقامتگاه نظام‌های حیدرآباد خدمت کرد و تمام مراسم تشریفاتی در این کاخ برگزار می‌شد. این بنای وسیع دارای دو حیاط، تالار بزرگ دربار به نام خلوت همراه با فواره‌ها و باغ‌هایی به وسعت ۱۲ جریب زمین است. حیاط جنوبی قدیمی‌ترین قسمت کاخ و دارای چهار کاخ کوچک‌تر است. حیاط شمالی که زمانی بخش اداری را در خود جای داده بود، دارای راهرویی طولانی با اتاق‌هایی است که رو به فواره و حوض مرکزی قرار دارد. این بنای چشمگیر مزین به گچ‌بری‌هایی چشمگیر است و تالار دربار سکویی مرمری دارد که زمانی صندلی سلطنتی بوده است.

موزه سالار جنگ

سالار جنگ یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان و یکی از سه موزه ملی در هند است. این مجموعه اقلام جمع‌آوری‌شده از ژاپن، فرانسه، آلمان، نپال، چین، برمه، ایران، مصر، اروپا و آمریکای شمالی را در خود جای داده است. موزه دارای حکاکی‌ها، مجسمه‌ها، منسوجات، نقاشی‌ها، ساعت‌ها، فرش‌ها، سلاح‌ها، نسخه‌های خطی، سرامیک‌ها، مبلمان و کتب مقدس است و در مجموع ۳۸ گالری (۲۰ گالری در طبقه همکف و ۱۸ گالری در طبقه اول) دارد. هر موضوع در یک فضای جداگانه نمایش داده شده است.

طارماتی برادری

طارماتی برادری باغی به سبک ایرانی و سرای تاریخی با ۱۲ در است و یک شاهکار مهندسی در نظر گرفته می‌شود زیرا درها امکان تهویه متقاطع را فراهم می‌آورند که در آن دوران بسیار منحصربه‌فرد بود. این بنا ساختار آکوستیک عالی دارد و محل اجرای موسیقی‌های کلاسیک و یک تئاتر روباز بزرگ با ظرفیت ۱۶۰۰ نفر است.

مسجد تولی

مسجد تولی که به نام مسجد دامری نیز شناخته می‌شود، تنها دو کیلومتر با قلعه گلکوندا فاصله دارد. این مسجد زیبا روی سکویی مرتفع ساخته شده و دارای دو تالار، دو مناره بزرگ، شش مناره کوچک و پنج طاق زیبای تزئین‌شده با مدال‌های نیلوفر آبی است. این مسجد در مقیاس معماری پس از مسجد مکه قرار دارد و توسط سازمان باستان‌شناسی هند به‌عنوان میراث فرهنگی معرفی شده است.

خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآباد

حیدرآباد معروف به شهر مروارید و دارای معابد و مساجد شناخته‌شده است. این شهر تاریخی به‌واسطه شباهت‌های بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است. حیدرآباد دارای باغ‌هایی زیبا به سبک ایران و شبیه به چهارباغ اصفهان است.

لایحه خواهرخواندگی این شهر با اصفهان یکم خرداد سال ۱۳۹۹ تصویب شد و در بیست‌وپنجم خرداد همان سال به تصویب نهایی رسید.

کد خبر 748000